អនេសនៈ ឬ អនេសនា ន. ការស្វែងរកពុំត្រូវតាមធម៌, ពុំត្រូវតាមបែបបទ, ការស្វែងរកមិនគួរ, ការចិញ្ចឹមជីវិតដោយស្វែងរកចតុប្បច្ច័យមិនត្រូវតាមធម៌វិន័យ,អនេសនៈមាន២១ប្រការ

អនេសនៈ ឬ អនេសនា ន. ការស្វែងរកពុំត្រូវតាមធម៌, ពុំត្រូវតាមបែបបទ, ការស្វែងរកមិនគួរ, ការចិញ្ចឹមជីវិត

ដោយស្វែងរកចតុប្បច្ច័យមិនត្រូវតាមធម៌វិន័យ ។

នៅក្នុងពាក្យថា សីលវិបត្តិ ទិដ្ឋិវបត្តិ អាចារវិបត្តិ អាជីវវិបត្តិ ដូចដែលពោលមកនេះជាដើម ឈ្មោះអករណីយ ។ 

ម៉្យាងទៀត អត្ថកោសលក៏មាន អនត្ថកោសល ក៏មានទាំងពីរយ៉ាងនេះ អ្នកបួសក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនាមិនគួរ

ប្រកបខ្លួនទុកដោយត្រូវជា អ្នកទ្រុស្ដសីលឡើយ អាស្រ័យអានេសនាការស្វែងរកទីដែលមិនសមគួរ ។ បព្វជិត

ពុទ្ធសាសនាត្រូវវៀរចាកអនេសនៈ២១ និងបាបធម៌៥ (ម. ព. អករណីយ ផង) ។

អនេសនៈមាន២១ប្រការគឺ៖

១.វេឡុទានំ ការឱ្យឫស្សី (ដល់គ្រហស្ថដែលមិនគួរឱ្យ​) ។

២.បត្តទានំ ការឱ្យស្លឹកឈើ (ដល់គ្រហស្ថដែលមិនគួរឱ្យ​) ។

៣.បុប្ផទានំ ការឱ្យផ្កាឈើ (ដល់គ្រហស្ថដែលមិនគួរឱ្យ​) ។

៤.ផលទានំ ការឱ្យផ្លែឈើ (ដល់គ្រហស្ថដែលមិនគួរឱ្យ​) ។

៥.ទន្ដកដ្ឋទានំ ការឱ្យឈើស្ទន់ (ដល់គ្រហស្ថដែលមិនគួរឱ្យ​) ។

៦.មុខោទកទានំ ការឱ្យទឹកលុបមុខ ឬទឹកខ្ពុរមាត់ជាដើម ។

៧.សិនានទានំ ការឱ្យវត្ថុសម្រាប់ងូត សម្រាប់កក់ ។

៨.បុណ្ណទានំ ការឱ្យគ្រឿងលម្អសម្រាប់លាប (ដូចយ៉ាងម្សៅ ប្រេងជាដើម) ។

៩.មត្តិកទានំ ការឱ្យដីស (សម្រាប់បូកកុដិផ្ទះជាដើម) ។

១០.ចាដុកម្យទានំ ការប្រព្រឹត្តិបន្ទាបបន្ទន់កាយវាចា ។

១១.មុគ្គសូបតា ការពោលពាក្យពិតខ្លះ មិនពិតខ្លះ ដូចជាសម្លសណ្ដែកបាយ (ឆ្អិន តិច ឆៅច្រើន) ។

១២.​បារិភដ្យតា ការផ្គាប់ផ្គុនត្រកូលគឺជួយរក្សាកូនចៅគេដូចជាម៉ែឪពុកគេ ។

១៣.ជង្ឃបេសិនកំ ការបម្រើត្រកូលដោយកម្លាំងស្មង ។

១៤.វេជ្ជកម្មំ ការធ្វើពេទ្យរក្សាជំងឺ ។

១៥.ទូតកម្មំ ការធ្វើទូត (នាំដំណឹងរបស់ត្រកូលពីមួយទៅមួយ) ។

១៦.បហិណគមនំ ការទទួលខ្លួនជាអ្នកបម្រើត្រកូលឱ្យគេប្រើទៅមក ។

១៧.បិណ្ឌប្បដិបិណ្ឌិកំ ការឱ្យចង្ហាន់បិណ្ឌបាតដល់ត្រកូលហើយស្វែងរកបរិភោគខ្លួនឯង ជាខាងក្រោយ ។

១៨.ទានូបទានំ ការឱ្យទៅ ឱ្យមក ។

១៩.វត្ថុវិជ្ជា ការរៀនវិជ្ជាជាគ្រូមើលទីដីជ័យភូមិ ។

២០.នត្ខក្តវិជ្ជា ការរៀនវិជ្ជាធ្វើជាគ្រូមើលនក្ខត្តឫក្សមានចាប់យាមមើល ថ្ងៃខែជាដើម (ម.ព. នក្ខត្តវិជ្ជា ផង)។

២១.អង្គវិជ្ជា ការរៀនវិជ្ជាធ្វើគ្រូទាយលក្ខណៈខ្លួនប្រាណ ។

ពុទ្ធភាសិតៈ អនេសនាយ ចិត្តម្បិ អជនេត្វា វិចក្ខណោ អាជីវំ បរិសោធេយ្យ សទ្ធាបព្វជ្ជិតោយតិ

យោគីបុគ្គលអ្នកមានប្រាជ្ញា បានចូលមកបួសក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនាដោយសទ្ធាហើយ គប្បីជម្រះអាជីវបារិ

សុទ្ធិសីលឱ្យហ្មត់ចត់ កុំគប្បីញុំាងចិត្តឱ្យកើតក្នុងអនេសនៈឡើយ ។