កាលិក ៤ យ៉ាង,យាវកាលិក,យាមកាលិក,សត្តាហកាលិក,យាវជីវិត

កាលិក ៤ យ៉ាង

វត្ថុដែលបរិភោគក្នុងកាល ឬប្រកបដោយកាលហៅថា កាលិក

មាន ៤ យ៉ាងគឺ

១-យាវកាលិក

២-យាមកាលិ

៣-សត្តាហកាលិក

៤-យាវជីវិក

ក.វត្ថុទទួលប្រគេនហើយ ទុកឆាន់តាំងពីអរុណរះឡើងដរាបដល់ថ្ងៃត្រង់ អស់ងំណាចហៅថា យាវកាលិក បានដល់ ខាទនីយៈ និងភោជនីយាហា គឺបង្អែម និង ចំអាប ត្រី សាច់ អង្ករ ជាដើម ។

ខ.វត្ថុទទួលប្រគេនហើយ ទុកឆាន់បានតែត្រឹម ១ ថ្ងៃ  ១ យប់ ហៅថា យាមកាលិក បានដល់ទឹក អដ្ឋបាន ៨ យ៉ាងគឺ

១-អម្ពបានំ ទឹកផ្លែស្វាយ ។

២-ជម្ពូបានំ ទឹកផ្លែព្រីង ។

៣-ចោចបានំ ទឹកផ្លែចេកមានគ្រាប់ ។

៤-មោចបានំ ទឹកផ្លែចេកឥតគ្រាប់ ។

៥-មធុបានំ ទឹកផ្លែស្រគំ ។

៦-មុទ្ទីកបានំ ទឹកផ្លែចន្ទន៍ ។

៧-សាលុកបានំ ទឹកមើមក្រឪឈូក ។

៨-ផារុសកបានំ ទឹកផ្លែមាក់ប្រាង  

បានដល់ទឹកអដ្ឋបាន ៨ យ៉ាងទៀតគឺៈ

១-កោសម្ពបានំ ទឹកផ្លែសង្ឃ័រ

២-កោលបានំ ទឹកផ្លែពុទ្រាតូច

៣-ពទរបានំ ទឹកផ្លែពុទ្រាធំ

៤-ឃតបានំ ទឹករាវ ឬទឹកដើថ្លា

៥-តេលបានំ ទឹកធ្វើអំពីប្រេងល្ងជាដើម

៦-បយោបានំ ទឹកដោះស្រស់

៧-យាគុបានំ ទឹកបបរ

៨-រសបានំ ទឹកធ្វើពីរសរុក្ខជាតិផ្សេងៗ មានស្លឹក និង ផ្កា ជាដើម ។

គ.វត្ថុដែលទទួលប្រគេនហើយ ទុកឆាន់បានតែត្រឹម

  ៧ ថ្ងៃ ហៅថា សត្តាហកាលិក បានដល់ភេសជ្ជៈ

  ៥ យ៉ាងគឺ

១-សប្បិ ទឹកដោះរាវ

២-នវនីតំ ទឹកដោះខាប់

៣-តេលំ ប្រេង

៤-មធុ ទឹកឃ្មុំ ។

៥-ផាណិតំ ស្ករអំពៅ ។

ឃ.វត្ថុទទួលប្រគេនហើយ ទុកឆាន់ទាល់តែអស់ ហៅថា យាវជីវិក បានដល់ ថ្នាំតែរោគផ្សេងៗ ឬថ្នាំផ្សំពីឫសឈើ មើមឈើ ស្លឹកឈើ និងផ្លែឈើ ដូចជា

១-ហលិទ្ទំ មើមមៀត

២-សិង្គវេរំ មើមខ្ញី

៣-វចំ មើមលំពាន់

៤-វចត្តំ មើមប្រស់

៥-អតិវិសំ មើមអាចម៍ឆ្ពឹស

៦-កដុករោហិណី មើមរំដេង

៧-ឧសីរំ មើមស្បូវភ្លាំង

៨-ភទ្ទមុត្តកំ មើមស្មៅក្រវាញជ្រូក

ថ្នាំផ្សំពីស្លឹកដូចជាៈ

១-និម្ពបណ្ណំ ស្លឹកស្ដៅ

២-កុជជបណ្ណំ ស្លឹកស្លែងគង់

៣-បដោលបណ្ណំ ស្លឹកអម្បែងថ្ងៃ

៤-សលលិបណ្ណំ ស្លឹកម្រះព្រៅឬជីរលីងលាក់

៥-កប្បាសិបណ្ណំ ស្លឹកកប្បាសជាដើម ។

ថ្នាំផ្សំពីផ្លែឈើ ដូចជា

១-វិលង្គំ ផ្លែពិលង្គ

២-បិប្ផលិ ផ្លែដីប្លី

៣-មរិចំ ផ្លែម្រេច

៤-ហរីតកំ ផ្លែសម៉

៥-វីភីតកំ ផ្លែសម៉ពិភេក

៧-អាមលកំ ផ្លែកន្ទួតព្រៃ

៨-គោថផលំ ផ្លែក្រវាញ ជាដើម ។

                      កាលិកលាយគ្នា

កាលិកខ្លះសាយនឹងកាលិកដទៃ មានកំណត់ឱ្យប្រើបានត្រឹមកាលរបស់កាលិកដែលមានកាលខ្លី ឧ. ថ្នាំបុកផង់ជាយាវជីវិក យកទៅច្របល់លាយនឹងទឹកឃ្មុំជាសត្តាហកាលិក ថ្នាំនោះក៏មានកាលត្រឹម៧ ថ្ងៃទៅតាមគ្នា ។ គ្រឿងទេសដូចជាក្រវាញ កាន់ក្លូ ជាយាវជីវិក គេតាក់តែងផ្សំនឹងបាយដែលដាំដោយខ្ទិះដូង ក៏ក្លាយទៅជាយាវកាលិកតាមគ្នា ។ សត្តាហកាលិក និងយាវជីវិក ដែលទទួលប្រគេនមួយយប់ហើយលោកហាមមិនឱ្យយកទៅលាយនិងយាវកាលិកឆាន់ទេ ឧបមាៈ យកស្ករដែលទទួលប្រគេនទុកមួយយប់ហើយឆាន់ជាមួយនំ ។ លោកហាមក្នុងសត្តសត្តិកក្ខន្ធកៈ ពោលក្នុងគ្រាធ្វើទុតិយសង្គាយនា ។ គម្ពីរចូឡវគ្គ លោកប្រាប់ថាត្រូវទោស ព្រោះឆាន់របស់ជា សន្និធិ លាយជាមួយទឹកអដ្ឋបានៈ។